Project Koeveringse Molen: een icoon in het hart van Meierijstad

Sint-Oedenrode - Eigenlijk vreemd. Een monument in een dorp dat koketteert met haar monumentale waarden als Rooi. Gebouwd in 1299 en daarmee qua oorsprong een van de oudste molens van Nederland. En nu ook nog eens een icoon precies in het hart van de toekomstige Meierijstad, op het punt waar de drie gemeentegrenzen samenkomen. Een project om de molen te herbouwen waar iedereen, te beginnen met de stuurgroep van het Masterplan Vlagheide die het destijds als eerste onder ogen kreeg, enthousiast is.

Maar ook een project wat al negen jaar loopt. Wat, toen gevraagd werd naar goede ideeën voor het masterplan, werd teruggegeven aan indiener Mari van Kasteren met de boodschap "Geweldig idee. Ga er maar mee aan de gang" zonder het te faciliteren. Waar Van Kasteren, inmiddels uit het project gestapt, jarenlang zijn tanden op stukbeet en onder meer een ordnerkast vol documenten produceerde.

Jos Wijn, voorzitter en secretaris van de Stichting Koeveringse molen, kan bevlogen vertellen over de historie van de molen. Ooit gebouwd door een slimme boer die op deze locatie maalrecht kreeg in drie gemeentes tegelijk, tot groot ongenoegen van de andere molenaars. Over de latere eigenaars, waaronder de familie Coppens. Over Jan Pepers, die er tegenover woonde en hem in 1944, rond zijn 20e levensjaar, door oorlogsgeweld heeft zien afbranden. Over de monumentstatus die het kreeg in 1982 ter gelegenheid van de viering van 750 jaar stadsrechten voor Sint-Oedenrode. Maar met alleen terugkijken is de Stichting nog weinig opgeschoten, erkent hij.

Van molensteen tot businessplan
Is er dan al die tijd niks mee gebeurd? "Jawel, maar het schiet niet op" reageert Wijn. "We hebben natuurlijk niet stilgezeten. Op het driedorpenpunt liggen symbolisch twee molenstenen. Inmiddels heeft de gemeente Schijndel ons de grond voor een redelijk bedrag in erfpacht gegeven, en van de gemeente Sint-Oedenrode kregen we vijftien kuub eikenhout om de molen weer op te bouwen. Maar andere toezeggingen zijn weer niet nagekomen. Het comité van aanbeveling zou een convenant maken voor de samenwerking tussen de betrokkenen, maar dat is er nooit gekomen. Wel hebben we begin dit jaar een businessplan opgesteld, met behulp van Arcades landschapsarchitecten en de Heidemij. Dit hebben ze helemaal vrijwillig gedaan, er kwam geen factuur aan te pas." In de tussentijd spaart de Stichting gewoon door: op de grond wordt spelt verbouwd, ze zijn al jaren actief bij evenementen om vrienden te werven voor de stichting. De omwonenden worden met een nieuwsbrief op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen – als die er al zijn.

Nieuwe kansen en … bedreigingen
Waarom nu dan weer publiciteit? "In de eerste plaats loopt tot 7 december de actie "Hart voor elkaar" van de Rabobank Hart van de Meierij. Jaarlijks wordt daarbij een flink bedrag verdeeld aan maatschappelijk nuttige projecten, naar rato van het aantal stemmen. Dus stem op ons! Wel jammer dat Rabo Veghel buiten het rayon van Hart van de Meierij valt, vreemd eigenlijk ook. Wim van de Donk, Commissaris van de Koningin, was bij zijn bezoek onlangs aan Rooi geïnteresseerd in ons project. Binnenkort heeft ons bestuur een gesprek met iemand van zijn staf. De gemeentefusie geeft natuurlijk nieuwe kansen. De molen is een icoon voor Meierijstad en ligt nota bene precies in het midden daarvan. Hoeveel mooier wil je het nog hebben? Wat doen wij verkeerd, dat die molen er nog steeds niet staat?"

Naast kansen, zijn er ook bedreigingen, blijkt uit Jos' relaas. "Er zijn paddenpoelen in de nabijheid van het punt, er komt er nog een bij geloof ik. Daar leeft de kamsalamander, een bedreigde diersoort. Als het een beetje tegenzit zouden we dus nog wel eens een 'korenwolf-effect'' kunnen krijgen. Maar wat zou het mooi zijn als op 1 januari 2017 een van de oudste molens van Nederland, als icoon in het hart van de nieuwe gemeente Meierijstad, volledig is herbouwd op die plaats en in zijn volle glorie gaat draaien als graanmolen" besluit hij hoopvol.

Hopelijk is het de aanhouder die wint, maar hoeft er ook geen keuze te worden gemaakt tussen cultuurhistorische en natuurwaarden. Daar waren in 1299 ook geen organisaties en commissies voor nodig. Meer weten? www.koeveringsemolen.nl