De nieuwe kiosk: zo ziet het proces eruit

Sint-Oedenrode - Eerder schreven we al over het vrijgekomen ontwerp van de nieuwe kiosk. Dit leverde verdeelde reacties op, waarvan de meeste negatief. Reden genoeg om nog eens te vragen naar het voortraject, de voortgang en de volgende stappen met betrekking tot de kiosk.

Door: Mees van Dijk

“De eerste schets ging puur om vorm: wat blijft er over als je de kiosk helemaal uitkleedt. Op basis daarvan wordt hij vanaf de grond opgebouwd”, vertelt Dirk Lammers, centrummanager van Sint-Oedenrode. “De afbeelding is een eigen leven gaan leiden. Sommigen denken dat het een kiosk van roestig staal wordt. En als je de afbeelding zonder context ziet, kan ik me dat voorstellen. Maar dat is dus niet zo.”

De schets dient als basis. Hiermee gaat de ontwerper verder. “De volgende stap is een voorlopig ontwerp. De commissie toetst dit, wat leidt tot het definitieve ontwerp. Dan hebben we pas een goed beeld van het eindresultaat”, aldus Lammers. Het voorlopige en definitieve ontwerp worden uiteindelijk openbaar gemaakt, maar inwoners hebben geen direct zeggenschap meer. “We hebben aan de voorkant opgehaald aan welke criteria het ontwerp moet voldoen. Je kan niet met 18.000 mensen rond de tafel. Dan zijn er altijd mensen die het niet mooi vinden.”

Voortraject
Nu heeft de selectiecommissie de touwtjes in handen. Deze bestaat uit de volgende partijen: Kunststichting Meijerijstad, Roois Cultureel Erfgoed, Natuurlijk! Sint-Oedenrode, de marktontwerpers en een vertegenwoordiger namens bewoners, ondernemers en vastgoedeigenaren. “Een vertegenwoordiging van de gemeenschap”, aldus de centrummanager. Zij beslissen aan de hand van de eerder opgestelde randvoorwaarden. Belangrijk dus om te weten wat de randvoorwaarden zijn en hoe deze tot stand zijn gekomen. We vroegen het aan de gemeente.

“In september 2020 werden ideeën opgehaald voor de herinrichting van de Markt. Hierbij konden inwoners hun wensen delen.” Deze werden verzameld door onder andere een ontwerpkrant, een ideeënkar, bierviltjes in de horeca, ansichtkaarten, ingezonden brieven, een debatavond, themasessies en via Instagram. Eén ding werd het vaakst genoemd: de kiosk moet blijven. “Tegelijkertijd was er veel commentaar. Hij zou moeten worden verbouwd, verplaatst, toegankelijk moeten worden gemaakt of een andere functie krijgen”, aldus de gemeente.

Om die reden stelden ze twee vragen op. Hierop kwamen 173 reacties. De eerste vraag ging over de vorm van de kiosk, met twee keuzes:
1. De huidige kiosk moet blijven, maar met aanpassingen.
2. De kiosk moet een nieuwe vorm krijgen.

De helft koos voor het behoud van de huidige kiosk, de andere helft voor een nieuwe vorm. Omdat de markt op de schop gaat, kiest de gemeente voor een nieuw ontwerp. De tweede vraag ging over de plek van de kiosk. 73% koos voor het behoud van de huidige locatie.

Randvoorwaarden en commissie
Aan de hand van deze resultaten, in combinatie met de eerder verzamelde meningen, stelde de gemeente de randvoorwaarden op:
- Positie:
Maximaal 5 meter verplaatsen van de huidige positie
- Functionaliteit:
De kiosk moet voor iedereen toegankelijk en multifunctioneel zijn.
- Alzijdigheid:
De kiosk heeft geen duidelijke achterkant.
- Beschermd dorpsgezicht:
De kiosk moet een oog voor de historie blijven en er mag geen afbreuk plaatsvinden aan het beeld van gebouwen.
- Onderhoud:
De nieuwe kiosk wordt duurzaam en robuust ontworpen.
- Kosten:
De uitvoering dient te passen binnen het richtbudget van 150.000 euro.

Bij de selectie van kunstenaars werd al met deze criteria rekening gehouden. “Iedereen kon zich opgeven. Van die lijst is een selectie gemaakt door middel van de randvoorwaarden”, vertelt Lammers. Daar kwamen vijf partijen uit die mochten pitchen. “Kunstenaar Lucas Lenglet werd unaniem gekozen.”

Reacties
De reacties op de eerste schets waren verdeeld, zoals in het begin beschreven. “Ik zag twee verschillende soorten reacties”, aldus Lammers. “De eerste is dat er niet wordt geluisterd naar de inwoners. Daar ben ik het pertinent niet mee eens, want er is een uitgebreid proces vooraf gegaan. De andere club zegt: ‘Ik vind het niet mooi.’ Dat mag, dat is een kwestie van smaak. Houd in je achterhoofd dat het nog maar de eerste schets is.”