Op het spreekuur: Rugklachten

De belangrijkste punten op een rij:
-Lage rugpijn komt veel voor.
-Meestal worden de klachten binnen een maand minder.
-Het belangrijkste is om in beweging te blijven!
-Ga vooral door met dagelijkse activiteiten.
-Het kan prettig zijn om oefeningen te doen,
Beschrijving en video hiervan op www.thuisarts.nl

Rugpijn komt veel voor. Veruit de meeste mensen krijgen er in hun leven (meer dan) eens mee te maken. Om preciezer te zijn: van de 1000 mensen melden zich er jaarlijks 40 met lage rugpijn bij de huisarts en waarschijnlijk is dat maar de helft van van het totaal aantal mensen met lage rugpijn in dat jaar. In dit artikeltje leggen we je uit wat je zelf kunt doen aan rugpijn, mocht het jou ook overkomen. En wanneer je ermee naar je huisarts moet.

Pijn onderin de rug kan plotseling ontstaan of geleidelijk. Vaak is het een zeurende pijn, die erger wordt bij bepaalde houdingen of bewegingen, of na lang stil zitten. Soms straalt het uit naar één of beide bovenbenen. Bij dit soort 'gewone' lage rugpijn zijn er geen aanwijzingen voor een afwijking in de rug. Dit type pijn onderin de rug gaat vanzelf over. Meestal worden de klachten binnen een maand minder.

We weten niet precies wat de oorzaak van lage rugpijn is, maar vermoedelijk werken spieren, banden en botten van de onderrug tijdelijk niet goed samen. Factoren die een rol kunnen spelen zijn bijvoorbeeld zwaar lichamelijk werk, overgewicht en stress. Aanvullend onderzoek, zoals een foto of echo, is vaak niet zinvol.

Het aller- allerbelangrijkste dat je zelf kunt doen is in beweging blijven! Ook al heb je veel pijn en last van de rug: veel bewegen bevordert het herstel. Voorkom dat je lang in dezelfde houding zit, maar ga bijvoorbeeld na een kwartier even staan of lopen. Probeer gewoon door te gaan met dagelijkse activiteiten zoals huishouden, werk en hobby's.

Let op de manier waarop je bepaalde bewegingen uitvoert. Bijvoorbeeld bij tillen: als je iets moet optillen, buig dan door de knieën en til met rechte rug. Til niet te veel tegelijk en draag geen zware dingen over grote afstanden. Een ander voorbeeld: voorkom tegelijk draaien en buigen van de rug, bijvoorbeeld met in- en uit bed of de auto stappen. Dus als je uit de auto stapt, draai dan tegelijk je lichaam en benen een kwartslag. Zet de voeten op de grond en steun met de handen voordat je gaat staan.

Verder kan het prettig zijn om oefeningen te doen. Als onbewuste reactie op pijn spannen bepaalde spieren extra aan, en rekoefeningen kunnen helpen deze spieren te laten ontspannen. Spierversterkende oefeningen kunnen helpen om de kans op terugkeer van klachten te verminderen. Hetzelfde geldt voor lopen, zwemmen, fietsen en andere sporten.

Stress kan rugklachten verergeren. Probeer de stress te verminderen, bijvoorbeeld door je tijd anders in te delen of problemen op te lossen. Als je denkt dat je klachten met het werk te maken hebben, bespreek dit dan met de werkgever of bedrijfsarts, misschien zijn er aanpassingen mogelijk in bijvoorbeeld werkhouding of taakverdeling.

Als je een pijnstiller wilt nemen, dan kun je het beste paracetamol nemen (maximaal 4 maal per dag 2 tabletten van 500mg, ouderen maximaal 3 maal per dag). Het belangrijkste is om in beweging te blijven en als paracetamol je daarbij kan helpen, is dat prima.

Wanneer kun je beter je huisarts bellen? Als je ondanks het vele bewegen en de andere adviezen geen enkele verbetering bemerkt binnen 4 weken. In sommige gevallen van rugpijn is het verstandig om de huisarts eerder in te schakelen, bijvoorbeeld als de pijn is gekomen na een val, of na een recente operatie. Of als je ooit behandeld bent i.v.m. kanker. Als er plotse uitval is van kracht in een been (op de tenen of hakken staan lukt niet) of als je ineens niet goed kunt plassen of geen gevoel hebt in het zitvlak, moet je direct de huisarts bellen.

Zie voor meer adviezen over bewegen de informatiefolder 'ik heb pijn onder in de rug' op www.thuisarts.nl. Daar staan ook de genoemde rekoefeningen en spierversterkende oefeningen beschreven en uitgebeeld middels een instructievideo.

Tot het volgende spreekuur!