Kunstroutes om te wandelen of te fietsen

Sint-Oedenrode - Op de app van Natuurlijk! Sint-Oedenrode staan enkele nieuwe wandel- en fietsroutes die met de Rooise kunstgeschiedenis te maken hebben.

1. Kunstwandelroute: Lijn van Rode naar Eerschot

Sint-Oedenrode heeft, als voormalige hoofdstad van graafschap Rode, vanaf de middeleeuwen een bijzonder centrum. Deze 'Oude Vrijheid' kende en kent nog steeds adellijke slotjes en statige patriciërhuizen. De rijke natuur, reikend tot vrijwel aan het marktplein, is te danken aan De Dommel, een eigenzinnig riviertje dat al eeuwen dwars door het dorp en hooilanden haar weg zoekt. Kunstenaars en bezoekers vinden hun inspiratie in de historie en het groene dorpslandschap. Kunstroute 'Lijn van Rode naar Eerschot' is daar een treffend voorbeeld van.

Op een beeldende wijze is de historische lijn hersteld die vroeger in processie werd belopen vanaf de eerste markt en oude centrum, gelegen op de hoek Knapenhoek – Heuvel, door de gelovigen van Rode voor een kerkdienst in de kerk van Eerschot. In een reeks van tekens en symbolen in het wegdek vormen zij de historische lijn tussen Rode en Eerschot. Twintig medaillons met 14 verschillende afbeelding op 16 plekken in het wegdek. Het is een 'verbeeldingsroute'; de zogenaamde medaillons verwijzen naar karakteristieke punten van vroeger en nu in Sint-Oedenrode.
Kunstenaar: Paul Haentjes. Materiaal: Messing en beton. Plaatsing: 2000. In volgorde te beginnen bij de Paulus Gasthuisjes in Rode en eindigend bij De Knoptoren in Eerschot. Een wandeling, grotendeels langs De Dommel, brengt u weer terug naar het centrum.

Teksten: Peter van de Berk. Coördinatie en planning: Rinus van der Heijden. Fotografie: Jos van Nunen

2. Kunstwandelroute Odapad

Sint-Oedenrode is in de middeleeuwen hoofdstad van graafschap Rode en later van Kwartier Peelland. Dan krijgt het 'stadje' in 1232 Vrijheidsrechten en het centrum de naam De Oude Vrijheid: met een eigen bestuur, eigen wetgeving en een burgerlijke rechtspraak (schepenbank). Ook wordt aan de kerk van Sint-Oedenrode een kapittel (bestuurscollege met een deken en priesters, zgn. kanunniken) verbonden.

In 1355 krijgt Sint-Oedenrode stadsrechten. In deze periode bouwen adel, handelslieden en kerkbestuurders in de buurt van de Dommel en langs doorgaande wegen vele ' slotjes', buitenverblijven, patriciërshuizen en versterkte hoeven.

De rijke natuur, reikend tot vrijwel aan het marktplein, is te danken aan De Dommel, een eigenzinnig riviertje dat al eeuwen dwars door het dorp en omringende hooilanden haar weg zoekt. Kunstenaars en bezoekers vinden hun inspiratie in de historie, de nog steeds zichtbare invloed van de religieuze geschiedenis en het groene dorpslandschap.

In de kunstwandeling Odapad nodigen wij u uit de werken van kunstenaars en kunstwerken te observeren in 'De Oude Vrijheid'.

Teksten: Peter van de Berk. Coördinatie en planning: Rinus van der Heijden. Fotografie: Jos van Nunen, Hans Vervloed, jan Ebbenn

3. Kunstwandelroute De Neul

De Neul ligt kort op het oude centrum van Sint-Oedenrode. In de middeleeuwen maakte deze plek onderdeel uit van het leengoed en latere buurtschap Rijsingen. Nabij het huidige Cathalijnepad lag hier de adellijke en omgrachte hoeve Ten Noele, omringd door voornamelijk hooilanden. De oude meanders van De Dommel omzoomen het groene hart van De Neul en is deze ruimte door de eeuwen heen gevrijwaard gebleven van bebouwing en in gebruik als sport- en natuurpark.

Nog steeds ervaren we in de vroege ochtend dat het land is bedekt met nevel als een ragfijne donzen deken. Aan deze mystieke sfeer ontleend het landschap, waar De Neul onlosmakelijk mee is verbonden, zijn Rooise maat en schaal. Beleving van waarden: synoniem voor het welbevinden van de mens in zijn natuur.

Teksten: Peter van de Berk. Coördinatie en planning: Rinus van der Heijden. Fotografie: Jos van Nunen, Hans Vervloed

4. Kunstwandelroute Bij Oda Achterom

Langs historische plekken in het eeuwenoude Sint-Oedenrode.

Langs nog steeds of verdwenen slotjes en kasteeltjes uit de tijd van Rode en De Oude Vrijheid om vervolgens in het imponerende landschap van het beekdal van De Dommel kunstwerken te ontdekken die geinspireerd zijn op historie en natuur. Langs de oevers van De Dommel, over bolle akkers om via Cathalijnepad het centrum weer op te zoeken. Een kunst- en natuurwandeling die de schoonheid van Rooi bloot legt.

Teksten: Peter van de Berk. Coördinatie en planning: Rinus van der Heijden. Fotografie: Jos van Nunen, Hans Vervloed

5. Kunstwandelroute Centrum - Kienehoef

Al in de 18e eeuw legde Jacob Kien, als stadhouder (1763-1775) van de regio Peelland, de basis door het park Kienehoef door het verwerven en ontginnen van heidegronden. Hij ontwikkelde een landgoed met karakteristieke lanen en bouwde op een van zijn landerijen een buitenhuis "Arbeidslust". Op een laag gelegen deel van zijn bezittingen bevond zich een natuurlijke plas " Rijsingen", waar de gehele omgeving via een natuurlijk bekenstelsel op afwaterde. Met en rondom deze waterpartij werd in de 30-er jaren van de vorige eeuw, als werkgelegenheidsproject - in de dan heersende crisesjaren - hier een fraai wandelpark aangelegd met vijverpartijen, glooiende grasvelden en heesterpartijen ter ontspanning van de lokale bevolking. In vroegere jaren werd het water afgevoerd naar de meanderende dommelarmen in het huidige sport- en natuurpark De Neul.

Altijd is nabij deze waterverbinding een pad geweest voor wandelaars en fietsers tussen het centrum van Sint-Oedenrode en park Kienehoef om op de vrije zondag met het gezin te ontspannen. De kunststichting heeft vanaf har oprichting in 1993 kunst in het park ingegepast. In de huidige toeristisch-recreatieve ontwikkeling van Sint-Oedenrode stimuleert het streekpark Kienehoef regionale aantrekkingskracht. Daarin is de ' slowlane' tussen Centrum en Kienehoef een belangrijke troef. Naast de aanwezige kunstwerken langs of nabij deze wandel/fietsroute wordt ook ingezet om deze groene as verder te versterken met nieuwe kunstwerken in de komende jaren.

Teksten: Peter van de Berk. Coördinatie en planning: Rinus van der Heijden. Fotografie: Jos van Nunen, Hans Vervloed

6. Kunstfietsroute door Sint-Oedenrode en de kerkdorpen Boskant, Nijnsel en Olland

Sint-Oedenrode herbergt een ongekende variatie aan historie, natuur en landschap. Het Centrum heeft nog vele sporen van haar roemruchte verleden als hoofdstad van Rode en later van Peelland. Dwars door het dorp en haar ommeland zoekt het eigenzinninge riviertje De Dommel haar weg. De kerkdorpen Boskant, Nijnsel en Olland zijn met dit riviertje verbonden en tonen haar prachtige kerntjes, landschap van beekdalen, populierenlandschap en vaak nog authentiek agrarische coulissenlandschap aan de bezoeker.

Deze natuur en historie hebben vele kunstenaars geinspireerd tot kun kunstwerken die meestal een direct verband hebben met deze bijzondere omgeving. Een attractieve fietstocht, met af en toe een korte wandeling naar verscholen kuntobjecten.

Teksten: Peter van de Berk. Coördinatie en planning: Rinus van der Heijden. Fotografie: Jos van Nunen, Hans Vervloed

Fietsroute Boskant e.o.

Niet bewegwijzerdAfstand: 46 km Duur: 2 a 3 uurstartpunt Ritaplein Boskant

Zo'n 46 km variatie in De Meierij: een streek in Brabant waar oude nog zichtbare cultuurlandschappen in Het Groene Woud, leembossen in het Unesco-waardige populierenlandschap van De Scheeken en gezellige gehuchtjes en landgoederen bij Liempde voor mooie panorama's zorgen. Langs het mooie ecoduct over de A2 bij Best naar De Vleut, de Sonse Bossen en het Oud Meer bij Joe Mann en het oorlogsmuseum De Bevrijdende Vleugels. Dan naar Sint-Oedenrode met haar natuur en Dommel tot in het gezellige centrum.

Langs streekpark De Kienehoef, door de Schijndelse Heide over het prachtige fietspad bij Liempde, door het Dommeldal bij Olland om via landgoed Den Hulst en Kremselen weer op het Ritaplein in Boskant te eindigen.