Groot Roois Dictee: Bakkeleien in Nederlands Indië 1947 – 1949

Sint-Oedenrode - De zaal 'Maas en Dieze' van Odendael was ingericht als ware het de examenzaal van een middelbare school. Ook de spanning bij de deelnemers aan het Groot Roois Dictee had wel iets weg van de gespannen sfeer voorafgaand aan een centraal schriftelijk eindexamen. "Zal het moeilijk zijn, zou ik het wel weten?", waren veel vragen die de 'examenkandidaten' zichzelf en elkaar vooraf stelden.

Het thema voor het derde Groot Roois Dictee was ons militair optreden in Nederlands Indië. Mia van Boxtel schreef de acht regels tekst die het dictee dit jaar kende. Zij besteedde daarbij aandacht aan de ervaringen van duizenden dienstplichtigen, die Neerlands Glorie in 'de Oost' moesten herstellen. Onder die dienstplichtigen waren ook zo'n honderd Rooise jongens van de timide boerenzoon tot doorgewinterde aristocraat. Woorden als recupereren, hautaine, dwingend geïnviteerd , bangebroeken, extrinsieke kwetsuren, psychische trauma's oppressie en occupatie vormden voor menig deelnemer een ware uitdaging. Het verzoek om de woorden nog een keer te herhalen waren dan ook niet van de lucht. Ternauwernood of ter nauwer nood? Wie spontaan schrijft, weet dat het aan elkaar hoort en dat het ternauwernood is, maar wee, wie er over na gaat denken....

Na afloop van het dictee was er een film te zien over Nederlands Indië die door Emile Kalmann en het Roois Theater was gemaakt. In de film kwamen ook nog enkele van de honderd Rooise jongens aan het woord die ongewild deel uit zijn gaan maken van de Nederlandse geschiedenis.

Opvallend was het grote aandeel van vrouwelijke deelnemers. Slechts zeven van de zestien deelnemers waren van het mannelijke kunnen. Zouden de heren dan bang zijn om door de mand te vallen? Dat hoefde toch echt niet, want de deelname was anoniem. Alleen de organisatoren wisten welke naam bij het nummer op het schriftje hoorde. Aan het eind bleek Emmy van Haastrecht de beste Rooise, zij maakte slechts zestien fouten. Overal winnaar was Rein Lentfaar die helemaal uit het Zeeuwse Breskens was gekomen,hij maakte slechts twee fouten .

Het Groot Roois Dictee was de afsluiting van het taalweekend. Dat begon vorige week donderdag met de taalpubquiz in het Dommeltje, gevolgd door de film 'The Reader' en de twee dagen op de Rooise Markt.