Afbeelding

Pijnstillers

Algemeen Volksgezondheid / Sint-Oedenrode

-Paracetamol is de meest veilige pijnstiller
-Overweeg bij spier- en gewrichtsklachten een NSAID- gel
-Bij langdurig gebruik van opiaten is het verstandig contact op te nemen met je huisarts

Er zijn verschillende soorten pijnstillers. Sommige pijnstillers kun je zelf bij een drogist of bij de apotheek kopen en sommige pijnstillers zijn alleen met een recept van de arts te krijgen. Elke pijnstiller heeft zijn eigen manier van werken en zijn eigen bijwerkingen. Sommige pijnstillers kunnen verslavend werken. Daarom wil ik deze maand graag een column schrijven over de verschillende pijnstillers en hun werking.

Het is wel belangrijk te weten waar de pijn door veroorzaakt wordt. Als dit onduidelijk is of als je twijfels hebt over de werking van de betreffende pijnstiller is het verstandig om dit met je huisarts te bespreken.
Paracetamol is de meest veilige pijnstiller. Paracetamol is gewoon te koop bij de drogist of de apotheek en heeft weinig tot geen bijwerkingen. De meeste mensen zijn gewend paracetamol in te nemen als ze pijn voelen. Als je langdurige pijnklachten hebt is het verstandig om de paracetamol op vaste momenten van de dag in te nemen. Dit mag gedurende een maand tot vier maal daags 1000 mg. Als je de paracetamol langer dan een maand gebruikt is het verstandig terug te gaan naar drie maal daags 1000 mg.
Als paracetamol onvoldoende werkt, wordt vaak een tweede soort pijnstiller toegevoegd. Deze pijnstiller komt uit de groep Non-steroïdal anti inflammatory drugs, ofwel NSAID's. Tot deze groep behoren ibuprofen, naproxen en diclofenac. Deze zijn in een lage dosering zelf aan te schaffen. Maar ze kunnen bijwerkingen hebben, zoals maagklachten of nierproblemen. Bij twijfel is het altijd verstandig met de huisarts te overleggen. Ook voor een hogere dosering is overleg met de huisarts nodig. Je huisarts kan kijken of deze pijnstillers samen gaan met andere medicijnen. Omdat maagklachten één van de belangrijkste bijwerkingen zijn, kan de huisarts ervoor kiezen ook een maagbeschermer voor te schrijven. Boven de leeftijd van 70 wordt sowieso geadviseerd om bij deze medicijnen een maagbeschermer te gebruiken.
Wist je dat je ook een NSAID- gel kunt kopen voor bijvoorbeeld pijnlijke spieren of gewrichten? Dit middel werkt even goed als de tabletten maar heeft minder bijwerkingen.
Als de combinatie van paracetamol en NSAID onvoldoende werkt, kan ervoor gekozen worden een opiaat voor te schrijven. Dit zijn morfine preparaten en kunnen goed helpen tegen pijn, maar ook veel bijwerkingen geven. De meest voorkomende zijn tramadol, oxycodon, fentanyl en morfine. De meest voorkomende bijwerkingen zijn: obstipatie, misselijkheid, overgeven, sufheid, duizeligheid en een droge mond. Maar deze medicijnen kunnen ook de ademhaling verminderen en verslavend werken. De huisarts zal dus voorzichtig zijn met het voorschrijven van deze medicijnen.
De laatste tijd zijn de opiaten vaak in het nieuws. Steeds meer mensen gebruiken opiaten. Kortdurend en juist gebruik bij heftige pijn hoeft geen problemen te geven. Maar het is verstandig om samen met je arts af te spreken hoe lang je deze medicijnen gaat gebruiken en hoe je ze het beste weer af kunt bouwen. Minister Bruins van Medische zorg heeft in oktober een nieuwe website gelanceerd met goede voorlichting over het gebruik van deze zware medicijnen, www.opiaten.nl.
Als je deze medicijnen langdurig gebruikt is het verstandig een afspraak met je huisarts te maken. Samen met je huisarts kun je een afbouwschema maken om deze medicijnen op een goede manier af te bouwen.