Het olifantenpaadje op de hoek Lieshoutseweg/Vresselseweg.
Het olifantenpaadje op de hoek Lieshoutseweg/Vresselseweg.

Olifantenpaadjes Rooi in kaart gebracht

Human Interest Human interest

Sint-Oedenrode - Dorpsgenoot Jan Verhagen heeft een soort fascinatie voor wegen en paden. Destijds maakte hij zich als raadslid onder meer hard voor een onderdoorgang onder de A50-Dommelbrug bij de Knoptoren en enkele jaren geleden stond hij aan de wieg van het Gerard van den Berkpad in Diependaal.

Nu is Jan al weer enige tijd bezig met het in kaart brengen van zogenaamde Rooise olifantenpaadjes. Dit zijn kortgezegd spontaan ontstane zandpaadjes, afsnijdingen buiten de gebaande paden met als doel om sneller van A naar B te kunnen komen. Ze worden ook wel afstekertjes of afsnijpaadjes genoemd.
Stedenbouwkundigen maken op de tekentafels keurige structuren van trottoirs, wegen en paden maar na realisatie zien we vaak dat mensen zich er op meerdere plaatsen weinig van aantrekken en hele hoeken afsnijden door over grasvelden en door parken of zelfs struikgewas te lopen of te fietsen. We zien dit soort niet-officiële paadjes vaak ontstaan bij bushaltes, scholen, parkeerplaatsen en sportcomplexen.

Vanwaar de naam olifantenpaadjes?
De slurfdragende dikhuiden uit Azië en Afrika hebben de eigenschap zich al slingerend door het landschap te begeven op zoek naar voedsel en water. Dat doen olifanten altijd via de kortste weg. Eenmaal in de begroeiing ingesleten maken ook andere dieren gebruik van de ontstane routes. Jan Verhagen: ”Het fenomeen Olifantenpaadjes boeit me. De mens laat zich ook niet altijd leiden door gebaande wegen is wel eens wat rebels of vertoont eigenzinnig gedrag en zo ontstaan deze paadjes”

Afgestraft of beloond?
Er zijn gemeenten die de olifantenpaadjes ontmoedigen door er bijvoorbeeld greppels doorheen te graven of betonbalken overheen te leggen. Vaak tevergeefs. Wandelaars en zelfs fietsers trotseren de obstakels of maken weer een nieuwe aansluiting. Een mooi voorbeeld is het olifantenpaadje op de hoek Sloef/Kasteellaan. Hier werd een betonbalk gelegd maar spontaan ontstond er weer een lus om deze balk te ontwijken. Zo haalde de gemeente Woerden vorig jaar nog het nieuws doordat onbekenden al na drie dagen een stuk uit een dwars over het paadje gelegde oude forse boom zaagden, die moest dienen als versperring van een olifantenpaadje. Verhagen: “Zo zijn mensen net dieren. Ik herinner me dat de koeien op de boerderij een smal vast looppad naar de stal en de melkplaats hadden. Na het omploegen en opnieuw inzaaien kwam het pad op exact dezelfde plaats weer terug”. Ook zijn er gemeenten die het speels-rebelse gedrag van de inwoners belonen door soms intensief gebruikte paden te plaveien of te voorzien van half verharding. Ze worden daardoor min of meer gelegaliseerd.
Soms wordt de situatie ook veiliger. Een mooi voorbeeld hiervan in Rooi is het fietspad bij de rotonde H.Hendrikstraat/Nijnselseweg. Na de oversteek was er lange tijd een scherpe haakse bocht richting Nijnsel. Er ontstond hier spontaan een afsnijding door de struiken. Herhaaldelijk gingen fietsers toch nog onderuit, omdat ze de hoge trottoirband aan de andere kant raakten. Na een kleine afvlakking van de bocht met enkele tegels is dit probleem de wereld uit. Op meerdere plaatsen wordt niet alleen de afstand verkort, maar daarbij zijn de bochten glooiender en veiliger. (zie foto)

Boekwerkje
Verhagen heeft in Rooi al ongeveer 30 paadjes gefotografeerd. “Ik zoek er nog enkelen bij en dan geef ik ze komend najaar mooi gefotografeerd met een korte toelichting in boekvorm uit.” Jan doet een vriendelijk verzoek aan de Rooienaren, die wellicht in Rooi een mooi olifantenpaadje kennen, dit te melden door een bericht met locatiegegevens te sturen aan j.verhagen26@chello.nl