Stephan Enter: een inkijkje in zijn schrijverschap

Sint-Oedenrode - Op 1 oktober opende schrijver Stephan Enter in de Knoptoren het lezingenseizoen van het Roois Kultuur Kontakt. Enter typeert zichzelf als een perfectionist, iemand die houdt van alle aspecten van het schrijversvak.

Door: Marga Adriaans en Elli de Rijk

De rode draad in zijn werk is verwondering over hoe dingen in elkaar zitten. Zijn roman Pastorale gaat over het Barneveld van zijn jeugd, een unieke gemeente met aan de ene kant een streng gereformeerde samenleving en aan de andere kant een Molukse gemeenschap. Enter beschrijft de tegenstellingen en de wederzijdse achterdocht vanuit het perspectief van twee personages, twee tegenpolen, Oscar en Louise, broer en zus. Zij gaan op totaal verschillende wijze om met hun strenggelovige achtergrond. Hij wil daarnaast de Molukse gemeenschap een stem geven, een realistische stem. Hij beschrijft hen daarom niet vanuit hun politieke strijd, maar vanuit hun dagelijkse leven en de uitdagingen waar zij voor staan.
Enter kiest ervoor zijn personages zintuiglijk te beschrijven: wat zie je, hoor je, ruik je? Hoe gaan zij om met dagelijkse dilemma’s, met jaloezie, gemiste kansen? Het centrale thema in Pastorale is wrok, die kan ontstaan nadat van mensen een deel van hun leven is afgepakt. Enter: ‘Het gaat over jezelf keer op keer gif toedienen en hopen dat de ander ziek wordt’.
Enter beantwoordde de vragen van het publiek openhartig en gaf zo een inkijkje in zijn persoonlijke drijfveren en aanpak als schrijver. Hij lichtte toe dat hij – zelf ook gereformeerd opgevoed, maar inmiddels afstand genomen van de kerk – al 15 jaar rondliep met het idee om deze roman te schrijven. Hij wilde zijn eigen ervaringen erin verwerken. En een goede vriendin had model gestaan voor het personage Louise.
Enter wil dat de feiten kloppen en zoekt naar beeldende details en couleur locale. Inzake godsdienst zet hij graag dingen op scherp, zeker ‘als mensen schermen met een niet te overtuigen gelijk’. Zo laat hij Louise in het boek zeggen dat ‘godsdienst de geïnstitutionaliseerde vernietiging van het ego’ is.
De reacties van de Molukse gemeenschap op Pastorale waren heel positief. Vanuit de gereformeerde hoek kwamen ook negatieve reacties: het boek zou giftig en blasfemisch zijn.
In november komt Enters nieuwe roman uit. Deze speelt zich af in Ierland en ook hier zijn persoonlijke ervaringen het uitgangspunt.