Verba, een Nijnsels familiebedrijf en al 50 jaar wereldspeler van formaat

Sint-Oedenrode - Op 21 mei is het vijftig jaar geleden dat Bert Verbakel met zijn bedrijf begon. Verbakel maakte en verkocht stalinrichtingen voor varkensbedrijven. Nu, een halve eeuw later, levert Verba over de hele wereld voederbakken voor varkensstallen. Samen met Jeroen Gloudemans, de huidige directeur en petekind van Bert, kijkt Verbakel terug op de geschiedenis van het familiebedrijf.

“Zelf dingen doen, ontwikkelen en verbeteren, dat heeft er bij ons altijd ingezeten”, vertelt Bert. “In die tijd had ik zelf varkens en ik was niet tevreden over de voerbakken van die tijd. Ze waren van blik en als je ernaar keek, zat er al een gat in. Als je vooruit wilt, zit er niks anders op dan zelf een voerbak ontwikkelen. Onze bakken waren van asbestcement, in de volksmond heet dat Eternit. Eternit had in die tijd een goede naam. Het materiaal was sterk, robuust en kwam gezaagd bij ons aan. Dus voor ons makkelijk te monteren. Later kwamen er bedenkingen tegen het gebruik van asbest omdat het kankerverwekkend zou kunnen zijn. Dat is later ook bevestigd en nu is het niet meer toegestaan.”

“De varkenshouders in de buurt hadden al snel in de gaten dat onze bakken veel beter waren dan de andere bakken. Tussen de bedrijven door maakten we met een aantal mensen bij veel boeren in de buurt de stalinrichtingen. Dat ging zo goed dat we op 21 mei 1971 ons helemaal op de productie van stalinrichtingen en met name de voerbakken zijn gaan richten. Al snel werd de werkruimte te klein en in 1978 zijn we naar de Industrieweg verhuisd”, vervolgt Bert. “Op dat moment deden de eerste geruchten over de schadelijke gevolgen van asbest de ronde. Voor mij was het duidelijk, wij gaan niet meer verder met asbestcement, wat het wel zou worden wist ik nog niet. Bij toeval was ik in mei 1978 op een beurs in Engeland en zag daar platen van gerecycled kunststof. Dat materiaal sprak me aan en ik bestelde een volle vracht voor onze nieuwe fabriek.”

Die keuze nam Eternit Bert niet in dank af. Verbakel was een grote klant van de asbestcementfabrikant en de overstap op gerecycled kunststof kostte de leverancier veel omzet. Dat leidde tot een ware hetze tegen kunststof voederbakken. Maar niet alleen daarom had Bert Verbakel last van de wisseling van materiaal. De kunststof was veel buigzamer en leek minder strak en dat had gevolgen voor de producten die Verba maakte. “De overstap heeft veel geld gekost, maar we zijn er sterker uitgekomen. Gemiddeld verwerken we 700.000 kg gerecyclede kunststofplaten per jaar. Daarmee voorkomen we dat er net zoveel kunststof bij het vuil komt”, zegt Bert daar nu over.

Het tij keerde weer snel
“Al snel”, zo gaat Nijnselaar verder, “keerde het tij weer ten gunste van ons. We hadden al snel in de gaten hoe we het kunststof goed konden verwerken. Nadat onze voederbakken in de eerste stal stonden bij Toon van de Ven, hier in Nijnsel, konden we laten zien dat kunststofbakken zelfs beter waren dan de oude bakken. De grote kentering kwam in 1984 op een beurs in Utrecht. Tijdens een congres sprak minister Braks en vertelde dat de mestproductie gehalveerd moest worden. Hij daagde de industrie uit dit waar te maken. Ik stond op en vertelde de groep dat wij die techniek al hadden. Varkens die uit onze brijbakken aten, produceerden de helft minder mest dan varkens die op toen ouderwetse wijze werden gevoerd. Het was in die tijd gebruikelijk dat varkensvoer en water apart werden aangeboden. Dat leidde tot veel vermorsing en met die manier van voeren drinken varkens ook nog eens veel meer water dan dat nodig is en zo ontstaat meer mest. In onze brijbakken wordt het voer met water gemengd, daardoor is er minder water nodig, maar net zo belangrijk er gaat ook veel minder voer verloren omdat er minder wordt geknoeid”. Jeroen Gloudemans vult Bert aan: “Wanneer je een varken het voedsel op de juiste manier aanbiedt, dan bespaar je een paar euro per dag aan voer dat niet wordt gemorst. Zo verdient de varkenshouder de extra kosten van een brijbak al heel snel terug. We hebben eens uitgerekend dat een brijbak van ons gerekend over de economische levensduur zeventien cent per afgeleverd varken kost. Maar we zijn er zeker van dat onze brijbakken aan het einde van de economische levensduur nog jaren meekunnen.”

Verba levert haar brijbakken, die zo’n 95% van het assortiment uitmaken over de hele wereld. Van Rusland tot Argentinië, maar ook in Japan en Zuid-Korea eten de varkens uit Nijnselse brijbakken. Het is niet alleen het concept van water en voer bij elkaar mengen, maar het is ook belangrijk om te weten hoe een varken zich gedraagt. “Dat klopt”, zegt Bert. “Ik heb halve nachten in varkensstallen gezeten om te kijken hoe een varken zich gedraagt. Als je een paar uur in de stal zit, zie je wat varkens fijn en prettig vinden en nog veel belangrijker: je ziet dan ook wat ze niet prettig vinden. Zo hebben wij onze producten ook door kunnen ontwikkelen en zo kan ik garanderen dat een varken zich aan onze brijbakken niet bezeert. Bij andere systemen scheuren de varkens hun oormerken nog wel eens aan de randen af omdat die aan de voedersystemen blijven hangen. De varkenshouder loopt daarmee niet alleen een risico op een boete, maar wat nog veel erger is dat het varken onnodig lijdt”.

Altijd op zoek naar verbeteringen
Bert Verbakel heeft altijd naar verbeteringen van bestaande producten gezocht. Dat deed hij al toen hij zelf nog varkens hield. Maar ook de arbeidsomstandigheden en duurzaamheid stonden bij Verba al hoog in het vaandel toen daar in Nederland nog nauwelijks over werd gesproken. Een voorbeeld daarvan is de keuze om niet meer met asbestcement te werken. Ook koos Verba ervoor om de lucht van de hal waarin gelast wordt helemaal te zuiveren en niet naar buiten, maar weer naar binnen te blazen. Daarmee wordt een enorm bedrag aan stookkosten bespaard. “We hebben meer dan 1100 zonnepanelen op ons dak liggen en verstoken geen gas om te verwarmen”, zegt Jeroen Gloudemans. Bert vult hem aan. “We hebben destijds ook voor een witte hal gekozen. Iedereen zei dat we gek waren, maar ik zei dan altijd: als de hal wit blijft, dan weet ik zeker dat de lucht die onze mensen inademen ook schoon is”.

Zo komen we ook bij het personeel, “Want”, zo zegt Bert: “Alles wat we hier hebben opgebouwd, dat hebben we zoals dat in een familiebedrijf hoort samen gedaan. Ik ben dan ook heel trots dat er in al die jaren weinig verloop onder het personeel is geweest. Er zijn verschillende mensen die al 25 of 30 jaar bij ons werken. Wel zijn er regelmatig mensen weggegaan, die voor zichzelf zijn begonnen. Dat vind ik niet erg, dat is een teken dat die mensen zich bij ons goed hebben kunnen ontwikkelen. Veel van hen werken nog steeds regelmatig voor ons en er is nog steeds een goede band. Het is mooi om te zien dat het hen ook goed gaat.”

De brijbakken uit Nijnsel gaan de hele wereld over, dat vertelden Bert en Jeroen al eerder. Daarvoor heeft Verba een dealernetwerk over de hele wereld. 25 jaar geleden, toen het familiebedrijf een zilveren jubileum te vieren had, nodigde Bert, zoals dat hoort, alle dealers uit om naar Nijnsel te komen. “Dat hadden we nu natuurlijk ook graag gedaan, maar de situatie in de wereld is nu zodanig dat dat niet kan. Daarom heeft Verba een mooie promotiefilm laten maken, die samen met een kleinigheidje naar alle werelddelen wordt verstuurd. Maar ook voor het personeel hebben Bert en Jeroen een mooie geste in petto, want ook voor hen zit er geen groot feest in. “Als dat niet kan, dan moeten we onze dankbaarheid maar op een andere manier tonen”, zo sluiten Bert en Jeroen af.