Boek: Olifantenpaadjes in Meierijstad

Sint-Oedenrode - Zo af en toe fotografeerde Jan Verhagen tijdens wandel- en fietstochten olifantenpaadjes met de intentie de verzameling ooit eens in een boek vast te leggen. In eerste instantie wilde hij zich beperken tot zijn woonplaats Sint-Oedenrode. Na de fusie met Schijndel en Veghel in 2017 dacht hij: Waarom ook niet? Het “jachtgebied” werd uitgebreid naar geheel Meierijstad. Het boek ligt nu bij de drukker.

Olifantenpaadjes. Wat zijn dat nu precies? Kortgezegd gaat het over spontaan ontstane zandpaadjes, afsnijdingen buiten de gebaande paden om, met als doel om sneller van A naar B te gaan. Ze worden ook wel “afstekertjes” of “afsnijpaadjes” genoemd. Vrijwel iedereen maakt wel eens gebruik van de paadjes. Sommige paadjes bestaan al sinds mensenheugenis, anderen - bijv. in nieuwe woonwijken - zijn van recentere datum.

Olifantenpaadjes zijn genoemd naar de dikhuiden uit Azië en Afrika, die de eigenschap hebben zich al slingerend door het landschap te begeven, op zoek naar voedsel, schaduw en water. Dat doen ze altijd via de kortste weg. Eenmaal in de begroeiing ingesleten, maken ook andere dieren gebruik van de ontstane routes. Olifantenpaadjes zijn niet alleen aan te treffen bij kruisingen en splitsingen van wegen, maar vooral ook bij scholen, sport- en speelvelden, parkeerplaatsen en bushaltes. Tot Verhagens’ verwondering zelfs in parken, waar al meerdere officiële paden zijn aangelegd.

Boeiend fenomeen
Stedenbouwkundigen maken op de tekentafels keurige structuren van trottoirs, wegen en paden. Elke cm is in theorie gepland maar na realisatie is vaak te zien dat mensen zich er op meerdere plaatsen weinig of niets van aantrekken en haast instinctmatig hele hoeken afsnijden door over grasvelden en door parken of zelfs door struikgewas te lopen of te fietsen. Een boeiend fenomeen. Een stil protest eigenlijk tegen de planologen, die niet altijd rekening houden met de wensen van de weggebruikers.

Verhagen: “Meerdere mensen laten zich niet leiden door gebaande wegen, zijn wel eens wat rebels en vertonen eigenzinnig gedrag, waardoor creatieve veranderingen ontstaan. Zichtbare veranderingen in dit geval. Vaak zijn de olifantenpaadjes korter dan het oorspronkelijke tracé en nog belangrijker, meestal zijn ze ook stukken veiliger. Drukke afslagen en kruisingen worden immers vermeden. Haakse hoeken worden vloeiende lijnen. Zoals ik er naar kijk, voegen de paadjes dus iets wezenlijks toe aan de wegenstructuur.”

Vanaf nu te bestellen
Samen met zijn goede kennis en fotograaf Frans Mabesoone doorkruiste Jan al fietsend gewapend met camera, pen en papier en uiteraard met het meetwiel de uitgestrekte gemeente Meierijstad. Van Beek en Donk tot Best en van Uden tot Boxtel. In totaal resulteerden de speurtochten in ruim 1500 foto’s van paadjes in Schijndel, Veghel en Sint-Oedenrode. Een selectie van 170 foto’s kreeg een plaats in het 100 pagina’s tellende boek met als ondertitel : “Een weg door de wandel geschapen.”

Het boek met daarin de locaties, afmetingen en toepasselijk achtergrondinformatie zal rond 20 december in een beperkte oplage uitkomen en is vanaf nu te bestellen. Nadere informatie is te vinden op de website: www.mooiomtezien.nl of op 0620069586.