Rooise veld- en streeknamen (deel 3)

Sint-Oedenrode – In deze editie van Rooise Streken meer over uithangborden naar straatnamen en huisnummers.

Vanaf het moment dat mensen in huizen of boerderijen gingen wonen moest men anderen duidelijk kunnen maken op welke plaats men woonde. Adressen zoals er nu zijn, met gegevens als een postcode, straatnaam en huisnummer, waren er nog niet. Vanaf de middeleeuwen gaf men aan waar men woonde door te wijzen op uithangborden, gevelstenen of met een vaak in de volksmond ontstane naam zoals Kerkstraat (naar het gebouw dat er stond), Ollandseweg (naar de plaats waar de weg naartoe gaat), of een straat die al in de 15^e eeuw de ‘Aude Straet’ (nu Hertog Hendrikstraat) genoemd. Tijdgenoten noemden deze zo omdat er toen ook een ‘nieuwe’ straat was. Rond 1800, in de tijd van Napoleon, werd Sint-Oedenrode ingedeeld in de wijken die A tot en met H. Wijk A stond bijvoorbeeld voor het centrum van Rooi. Ieder huis kreeg ook een nummer. Dit was veel praktischer dan een uithangbord met de afbeelding van het beroep van de bewoner of een wapenschild of specifieke gevelsteen. Vanaf toen woonde iemand dan bijvoorbeeld in wijk C nummer 39. Pas in 1958 kregen alle straten in het centrum van Sint-Oedenrode een officiële naam en ging men per straat huisnummers uitdelen. Hetzelfde gebeurde in 1964 in Boskant, Nijnsel en Olland formeel vastgesteld. Ditzelfde gebeurde voor de wegen en straten in Gemonde en Eerde voor zover ze toen onder de gemeente Sint-Oedenrode vielen. In het grote buitengebied van de gemeente, maar ook vrij nieuwe woonwijken en straten in het oude centrum zijn vaak oude veld- en gebiedsnamen of namen van personen of zaken uit een ver verleden gebruikt. Deze namen zijn voor de meeste inwoners zo gewoon en alledaags geworden dat vaak nog niet eens meer de vraag opkomt wat ze eigenlijk betekenen of waar zo’n naam vandaan komt. Met behulp van de etymologie en het duiken in oude boeken en beschrijvingen van Rooi kan de betekenis van heel wat straat- en gebiedsnamen achterhaald worden. 

Kinderbos en Kienehoef
De naam ‘Kinderbos’  heeft niets te maken met kinderen maar is het afgeleid van ‘Kienderbosch’. Jacob Kien woonde in Den Bosch en had diverse landerijen en bezittingen in Sint-Oedenrode. Hij was van 1763 tot 1775 stadhouder (plaatsvervanger) van de schout van Peelland en moest uit dien hoofde namens de Staten Generaal de vergaderingen in de hoofdstad ’Udenrode’ bijwonen. Hij is in Rooi ook bekend gebleven vanwege zijn landgoed ‘Arbeid’s Lust’ en ontginningshoeve ‘Arbeidslust’ in de volksmond ook wel ‘Kienehof’ genaamd. Daar is dan ook weer een hele wijk, Kienehoef, naar genoemd.         

Lees woensdag verder in DeMooiRooiKrant