Rooise Streken 12: Bom op de Sint Martinuskerk

Sint-Oedenrode - De kerk dan maar in de 'poel des verderf'; Herinneringen op schrift                                                                                                           

De periode rond de bevrijding van Sint-Oedenrode is bij veel Rooienaren, die deze tijd hebben meegemaakt, in het geheugen gegrift. Gelukkig hebben enkelen hun belevenissen en herinneringen toen of wat later op schrift gezet. Zo kunnen wij nu, uit de eerste hand, nog enigszins reconstrueren wat er toen gebeurd is en hoe men dit beleefd heeft. Want kranten- en radioverslaggeving was er nauwelijks in die voor Rooi spannende tijd in september en oktober 1944. En wat er gepubliceerd is gaat veelal over meer macrozaken zoals het verloop van Operatie Market Garden. Het gebeuren op microniveau in Sint-Oedenrode was misschien wel interessant, maar niet zo relevant dat het de vaak de pers haalde. Daarom wordt geprobeerd met behulp van Rooise ooggetuigen en schrijvers te achterhalen wat er gebeurd is. In dit verhaal over de bom op de kerk wordt vooral geput uit de getuigenissen Cor van den Hurk, Janus van Kuijk, Wim van Rooij, Maria van Breugel en Gerard Boleij

Bommen op de kerk en het kerkhof
Een Engels vliegtuig laat boven Rooi op woensdag 13 september 1944 minstens drie - het aantal varieert in de verschillende beschrijvingen – bommen los. Dit gebeurt vier dagen vóór de bevrijding. De kerk en het kerkhof worden getroffen en er valt ook een bom in het Laar bij Janus de Koning, in de buurt van de steenfabriek, nu de Babydump. De kerk wordt grotendeels vernield maar er zijn geen slachtoffers te betreuren. Op het kerkhof lagen uiteraard wel doden maar door de bom vielen geen extra doden. Deken van Erp schrijft op 13 september in het parochiememoriaal over deze gebeurtenis: "Een grote ramp heeft ons getroffen. Een bom werd om 10 voor 5 op den zijbeuk geworpen door een vliegmachien en een op 't Kerkhof – door Engelschen."  De deken laat zich niet uit over het waarom van het bombardement. Pastoor Schoofs die een paar maanden later Deken van Erp - hij ging kort na zijn diamanten priesterfeest met emeritaat en overleed spoedig daarna - op zal volgen doet dit ook niet. Hij constateert in hetzelfde memoriaal slechtst: "De parochiekerk van Sint Martinus heeft op 13 september een raketbom gekregen bij de voorste biechtstoel aan de Evangeliezijde."       

Bombardement: toeval of opzet                                                                          
Maria van Breugel noemt een reden voor het bombardement. In haar dagboek staat de gebeurtenis als volgt beschreven: ''(…) na de middag zaten we buiten en daar opeens…fuuut, fuuut, klets. Wat is dat? Al gauw echter was het bekend. Bommen! We hadden ze nooit gehoord want nog nooit was er een bom op ons vredig dorpje gevallen. De angst was daarom meteen ook voorbij. De bommen vielen op onze kerk die geweldig gehavend is en in geen anderhalf jaar kan worden opgebouwd. Bedoeld was waarschijnlijk de jongensschool die vol munitie zat. Als deze getroffen was, was wellicht de hele Heuvel eraan gegaan."

Lees verder in DeMooiRooiKrant van komende week