11 mei 1940: De opgeblazen brug in Nijnsel.
11 mei 1940: De opgeblazen brug in Nijnsel.

Een klein dorpje in een grote oorlog

Algemeen

Sint-Oedenrode - Het zint Toon van de Tillaart niet dat hij zich met zijn eenheid terug moet trekken naar de Zuid-Willemsvaart. Gedurende een groot deel van de mobilisatie was hij tussen Breugel en Lieshout aan het Wilhelminakanaal gelegerd. In die tijd was hij ook meerder keren in Beek en Donk. Hij weet dat er geen kazematten zijn en dat de Zuid-Willemsvaart feitelijk geen stelling is. Je kunt je daar hoogstens achter een boom verschuilen. Bij de strijd in Oeffelt vanmorgen heeft hij wel geleerd, dat zelfs een kazemat niet echt een veilige plaats is om te verblijven. Maar aan 't kanaal, zoals de Zuid-Willemsvaart in de volksmond wordt genoemd, ontbreekt zelfs die bescherming.

HOOFDSTUK 5: DE DUITSERS BEREIKEN ROOI

Net zoals het terugtrekken van Oeffelt naar De Rips, is ook de terugtrekking naar Beek en Donk opnieuw chaotisch. Met alles dat maar enigszins kan rijden, verplaatst het Nederlandse leger zich richting Zuid-Willemsvaart. Toon heeft geluk. Omdat hij eerder op die dag al een grote afstand had afgelegd, kan hij meerijden met een auto. In die auto ontmoet hij Josef Schrijnemaeckers uit Amsterdam. Josef zal een jaar of tien jonger zijn dan hij. De twee mannen raken met elkaar aan de praat en het valt Toon op dat Josef geen Amsterdamse tongval heeft, sterker je zou eerder denken dat Josef een Duitser is. Josef draait er niet omheen als Toon hem daarnaar vraagt. "Ja, dat kan kloppen", antwoordt Josef. "Mijn ouders zijn rond de eeuwwisseling naar Oberhausen verhuisd, daar was werk, hier in Nederland niet. We hebben in Duitsland de ellende met die Hitler zien opkomen. Mijn broer was lid van de KPD, de Kommunistische Partei Deutschlands . Hij was fanatiek lid en hij hield zich bezig met praktijken die de Nazi's niet aanstonden. Toen ik op een avond met hem aanplakbiljetten in de buurt van het station ophing, werden we door de nazi's gepakt. Op het politiebureau kregen we een flink pak slaag. Ons geluk was dat we nog een Nederlands paspoort hadden, daarom konden we kiezen tussen vijftien jaar werkkamp of vertrekken naar Nederland. We hebben voor dat laatste gekozen, maar onze ouders zijn in Duitsland achtergebleven. Ik heb ze al jaren niet meer gezien."

Lees woensdag verder in DeMooiRooiKrant van woensdag.

De Hambrug nadat hij is opgeblazen.