Afbeelding
Foto: Henri van Weert

Bijzondere bomen in Rooi

Algemeen

Sint-Oedenrode - Stichting Het Roois Landschap is bezig met een inventarisatie van bijzondere bomen in Rooi en wil u in deze serie kennis laten maken met enkele daarvan. Deze week deel 30.

De Atlasceder (Cedrus atlantica)
Ceders behoren tot de dennenfamilie (Pinaceae) en komen van oorsprong uit bergwouden in de Himalaya en het Middellandse zeegebied. De belangrijkste soorten zijn de Himalayaceder, de Libanonceder en de Atlasceder. Ceders kunnen enorm groot worden, zo'n 40 tot soms meer dan 50 meter hoog. Ze kunnen groeien in gebieden waar het nooit meer dan 25 graden vriest.

Van de Atlasceder is de variëteit met blauwgrijze naalden het meest populair in ons land. Zoals de naam al doet vermoeden komt deze ceder van oorsprong uit het Atlasgebergte.We kunnen de Atlasceder herkennen aan de naalden die in bundels aan de takken staan en de grijze schors vol groeven. Als de boom al behoorlijk op leeftijd is gaat deze voor het eerst bloeien.  Er komen zowel mannelijke als vrouwelijke kegels voor aan dezelfde boom. Uit de mannelijke kegels komen in het najaar hele wolken stuifmeel vrij, die dienen om de vrouwelijke bloemen te bevruchten. Pas na twee jaar zijn de zaden rijp en vallen de vrouwelijke kegels van de boom.

Van ouds werden ceders in de landen van oorsprong gebruikt voor bouw van schepen, paleizen en tempels.
Uit het hout en de naalden wordt bovendien een geurige olie gewonnen. Deze wordt gebruikt voor het maken van zeep en andere cosmetica. Door het intensieve gebruik, maar ook door bosbranden en overbegrazing door vee is de Atlasceder in Marokko en Algerije sinds 1940 met meer dan driekwart achteruit gegaan.

De overgebleven wilde exemplaren staan voornamelijk in nationale parken, maar onder andere door de klimaatverandering wordt de soort zelfs daar sterk bedreigd.In Nederland wordt de Atlasceder sinds de invoering, in het begin van de 19e eeuw, veel aangeplant in parken en grote tuinen vanwege het sierlijke uiterlijk. Op veel plaatsen is er echter gezien de enorme omvang van een volwassen exemplaar uiteindelijk te weinig ruimte om volledig te kunnen uitgroeien.

De Blauwe Atlasceder aan de Corridor (Cedrus atlantica 'Glauca')
Op het gazon tussen de Corridor en de Dommel staan diverse sierlijke bomen. Enkele daarvan zijn aangeplant ter gelegenheid van een bijzondere gebeurtenis. De Blauwe Atlasceder staat vlak bij het bevrijdingsmonument. Het is een relatief jonge boom, nog lang niet volwassen. De omtrek op 1,30 hoogte is op dit moment ongeveer 2,10 meter. Op onze bijzondere bomenlijst staat deze ceder als waardevol aangeduid.Hopelijk krijgt de boom op deze mooie en ruime plek de kans om uit te groeien tot een echt monumentaal exemplaar.