Ontmoeting met Slowakije
Roois nieuws Sint-Oedenrode - Een aantal jaren geleden is Hans van der Sandt, oftewel de Rooise dichter Julius Dreyfsandt zu schlamm, via de sociale media in contact gekomen met de Slowaakse lector Mevr. B. van den Tillaart-Kosovska. Zij is onder andere doctor in de Slavische talen en destijds lector aan een universiteit in Bulgarije.Zoals toeval soms helpt, ontdekte zij een gedicht van Julius; ‘Onderweg naar Novgorod‘. Dat gaat over een stad tussen Moskou en Sint-Petersburg. Ze was verrast door de wijze van beschrijven van een begrafenis die de dichter bij toeval bijwoonde. Omdat zij met een Nederlander is getrouwd kon zij dit lezen. Een contact werd langzaam opgebouwd en na verloop van tijd stelde zij voor een aantal gedichten te vertalen in het Slowaaks, Bulgaars en Tsjechisch met behulp van bevriende dichters. Inmiddels zijn er zo’n veertig gedichten vertaald. Later in de tijd werden zelfs in diverse literaire tijdschriften de biografie en een aantal gedichten van Julius gepubliceerd in Slowakije, Bulgarije en Tsjechië. Zo ook weer in september in Slowakije. Van belang is te vertellen dat veel van Julius’ gedichten en/of stijl de Slavische ziel raakten. De dichter is zelf een groot liefhebber van Slavische religieuze muziek.
Al doende was er een band ontstaan waaruit het idee geopperd werd, dat Julius een bezoek zou gaan brengen aan Slowakije. Hij is enkele weken geleden, samen met dochter Marieke, in Slowakije geweest. Ze kregen er een warm onthaal. Slowakije is een land binnen de Europese Unie en is sinds 2003 een zelfstandige republiek na de afscheiding van Tsjechië. Daarvoor was het onderdeel van de Oostenrijkse en/of Hongaarse dynastieën. Na WOII werd het een Socialistische Volksrepubliek (communisme). Het land kent een zeer rijke historie. Slowakije bestaat voor het grootste gedeelte uit berggebieden, die allemaal deel uitmaken van de Beskiden en de Karpaten. Alleen het zuidwestelijke deel en in het uiterste zuidoosten zijn er laaggelegen gebieden, die tot de Pannonische vlakte behoren. Slowakije kent vele bezienswaardigheden. Veel moet nog worden ontdekt door de toeristen.
Het toeristische deel van de reis bestond uit het bezoeken van een paar steden zoals de hoofdstad Bratislava (met o.a. een bezoek aan een balletuitvoering) en Banská Bystrica (waar ze welkom werden geheten door de organisatoren/vrienden). Ze bezochten enkele oude kastelen en een kasteel dat nog niet zolang geleden in de bergen (letterlijk) is ontdekt nabij Zvolen (Moravische periode in de 9de en 10de eeuw). Maar ook in de Basiliek van Franciscus Xaveriusin Banská Bystricaen, opgenomen in de Unesco lijst van het werelderfgoed, de volledig houten Evangelische kerk te Hronsrek, werden ze gastvrij ontvangen. In beide kerken had de dichter Miroslav Kapusta geregeld dat Julius op de orgels mocht spelen. In Honsrek op het Martin Potkonicky orgel uit 1763. De resterende tijd hebben ze doorgebracht bij vrienden en nieuwe vrienden die een rol spelen in het literaire leven van Slowakije, zoals de landelijk bekende dichter, schrijver van aforismen en nog veel meer Ondrej Kalamár.
Toen ik werd geboren, heb ik lang gekrijst: “Ik hoor hier niet thuis.” Nu lach ik er luid om en zeg: “ik had toch gelijk.” (aforisme). De dichter, schrijver aforismen en cultureel organisator Miroslav Kapusta maakte de volgende:
Nooit zullen uw armen lang genoeg zijn om de hele wereld te omarmen. Maar nooit te kort om minstens een mens te omarmen. (aforisme)
Julius en zijn dochter bezochten het atelier van de zelfs in USA bekende kunstenares/schilderes en prijswinnares L’Ubica Lintnerova. Tussen de bedrijven door was nog een interview geregeld met de getalenteerde verslaggever en redacteur Marcelino Páles van Rádio Regina Banská Bystrica. Ook had Julius een ontmoeting met de “éminence grise“ op het gebied van cultuur in Midden-Slowakije, Peter Klinec. Zelf is hij ook dichter, maar vooral ook organisator van vele belangrijke culturele activiteiten. Tevens fungeerde hij tijdens een deel van het bezoek als tolk.
Natuurlijk was het verblijf te kort om volledig te zijn. Maar de vriendschap, gastvrijheid en begeleiding waren voortreffelijk. Julius dankt mede namens mijn dochter dan ook iedereen. Een bezoek aan het mooie, groene en bergachtige Slowakije kan hij iedereen van harte aanbevelen……….
