'Of ik verdiensten heb? Dat moet je anderen vragen. Ik heb mijn best gedaan.'

Sint-Oedenrode - De meeste lezers van De Mooi Rooi Krant zullen Mattie De Schepper (72) alleen van naam kennen, want ze is muziekrecensent voor dit weekblad. De kunst- en cultuurminnaars in Sint-Oedenrode kennen haar vele malen beter, omdat ze zich decennia achtereen heeft ingezet voor de bevordering van een sterk cultureel klimaat in deze gemeente. Niet voor niets beloonde het gemeentebestuur haar daarvoor in 2005 met de Penning van Verdiensten. Maar wie is Mattie De Schepper als vrouw, als echtgenote, als moeder, als Vlaamse, als Rooise?

Door Jan H.F. van der Heyden

Na bijna drie uur praten kom ik erachter dat muziek en dan vooral zang haar leven voor een belangrijk deel vult. Onmiddellijk gevolgd door een diep respect en bewondering voor Jef met wie ze in liefde is verbonden, een genegenheid die ze met gelijke intensiteit koestert voor haar drie dochters. En de natuurrijke tuin achter haar fraaie huis aan de Baron van Coehoornlaan staat met stip op plaats vier.
Nee, ik mag niet gaan zitten. Ik moet eerst de tuin met de daarin door haar gemaakte sculpturen bekijken. 'Onze tuin leert ons over groei en bloei, over vergankelijkheid, over woekeren, over overleven en bijmesten, over licht en schaduw', filosofeert ze hardop.
Binnen vertelt ze met trots over haar Vlaamse afkomst. 'Ik voel me een Vlaamse met veel genegenheid voor Rooise mensen. Ik hou van de Rooise taal maar ik krijg het niet over mijn lippen. Ik ben een vaste bezoeker van de kringloopwinkel. Daar stel ik me dan een beetje verdekt op tussen de rekken om te luisteren naar de taal van de Rooienaren. Heerlijk!'

Mattie (Mathilde) Verspreet wordt geboren op 8 mei 1944. Ze komt uit een gezin van tien kinderen. 'Een warm nest', zegt ze, 'we leerden van de nood een deugd maken en werden gestimuleerd onze talenten goed te benutten. 'Ik heb geluk gehad dat ik als kind al goed kon zingen, solozingen in de kerk deed ik al.' Het volgen van een conservatoriumopleiding zat er toen niet in. 'Mijn moeder zei "daar komen alleen maar artiesten vandaan, daar kun je de kost niet mee verdienen. Je kunt beter onderwijzeres worden."'
Na de lagere school vertrok ze naar het internaat in Sint Niklaas, waar ze de Pedagogische Academie met aantekening schoolmuziek heeft afgemaakt. Op 18-jarige leeftijd had ze een baan als onderwijzeres in het Vlaamse Bornem met schoolmuziek als prioriteit. Dat heeft ze dertien jaar gedaan. In deze periode richtte ze een eigen jeugdmuziekschool en een kinderkoor op.
Ze maakte kennis met Jef in 1973 bij een Antwerps koor. 'Toen kwam hij. Bij de bassen. Tegenover de sopranen. Ik voelde meteen "hier gebeurt iets". Ik voelde ook dat het iemand was die deugde.' Ze trouwen een jaar later in België en komen begin 1975, meteen na hun huwelijksreis, in Schijndel wonen.
Jef krijgt in 1974 een baan als bisschoppelijk gedelegeerde voor onderwijs in het bisdom Den Bosch en wordt later docent theologie en filosofie bij de Katholieke Leergangen. Mattie werd met haar muzikale kennis en vaardigheden meteen docent algemene muzikale vorming bij de Meierijse Muziekschool. Twee jaren later verhuizen ze naar Sint-Oedenrode.
Ze krijgen drie dochters. 'Prachtige!' roept Mattie uit. 'Kom mee kijken!' Ze neemt me mee naar haar werkkamer en wijst naar drie grote portretfoto's pal boven haar bureau. De oudste is Mieke (1975). 'Ons Mieke werkt nu als Vicepresident Azië Pacific voor Expedia. Zij woont met haar man en twee schatten van kinderen in Singapore.' Dan komt Klaartje (1977). Zij volgde in New York een performance-opleiding, maar 'nine-eleven' verstoorde op een vreselijke manier een beloftevolle start van haar acteercarrière. Mattie: 'Ze gooide daarom het roer helemaal om en besloot een studie milieukunde te gaan doen aan de Columbia University in NY. Zij werkt nu bij een bedrijf in New York aan softwareontwikkeling voor het in kaart brengen en beoordelen van energieverbruik.' Tenslotte Jesje (1978). 'Jesje heeft haar studie filosofie onderbroken voor een opleiding kleinkunst in Antwerpen en heeft nadien haar studie filosofie in Amsterdam afgerond met een Masters. Om haar passie als singer-songwriter mogelijk te maken heeft ze dit jaar nog een docentenopleiding gevolgd en heeft ze door stage te lopen als filosofiedocente kunnen ervaren hoe goed het lesgeven haar afgaat. Met de afronding van haar scriptie en een deeltijdbaan krijgt ze nu weer ruimte om haar cd met eigen Nederlandstalige luisterliederen te voltooien. De presentatie daarvan gebeurt o.m. in Sint-Oedenrode.'

Eenmaal wonend in Sint-Oedenrode trad Mattie meteen toe tot de Werkgroep Muziek en Theater van het RKK. 'Vanuit de Werkgroep Muziek en Theater groeide de behoefte om culturele verenigingen meer met elkaar in contact te brengen en in samenspraak met de gemeente is toen het Cultureel Platform opgericht. Toen mij de taak van secretaris van het Cultureel Platform werd toevertrouwd, kreeg ik er vanzelf taken bij zoals de coördinatie van de Anjercollecte en de Mathieu Dirven Concerten. Ik werd door de gemeente gevraagd deel uit te maken van beoordelingscommissies in verband met de toekenning van extra subsidie voor bijzondere evenementen en voor de selectie van genomineerden voor de cultuurprijs.'

Ze kijkt in dankbaarheid terug op haar loopbaan aan de muziekschool, vertelt ze. Naast haar lessen algemene muzikale vorming kreeg ze de kans de koorklas 'De Kolkjes' te leiden. De laatste tien jaar verrichtte ze meer organisatorisch werk en kreeg Mattie de coördinatie toevertrouwd van 'De Kunstbus' naar theaters en musea. Later organiseerde ze grotere kunstreizen naar o.m. België, Engeland, Frankrijk en Duitsland.

Wat muziek met haar doet, vindt ze maar een rare vraag. Haar antwoord: 'Dat voel ik tot in mijn tenen. Haren op mijn arm gaan rechtop. Ik word er vrolijk van. Van een viool raak ik verstild, droevig, maar ook verrast en verwonderd. De menselijke stem is voor mij het mooiste instrument.' En wat muziek voor haar betekent, vindt ze ook moeilijk onder woorden te brengen. 'Goede muziek raakt alle facetten van mijn wezen. Een hele waaier: troost, blijheid, respect, harmonie, verbeelding, bezieling.' Ze vindt inspiratie, vertelt ze, in haar tuin. Een 'nietig bloempje', een 'vogeltje' kan haar raken. 'Vooral in mensen vind ik inspiratie. Jef en onze kinderen zijn een grote inspiratiebron voor mij.'

25 Jaar geleden is ze gevraagd voor 'Midden Brabant' muziekrecensies te schrijven en ze doet het nog steeds voor De Mooi Rooi Krant. Ze vindt het beoordelen en beschrijven een hele opgave. 'Je hebt met zoveel facetten te maken: met uitvoerders, organisatoren, publiek, locatie, dat alles moet tot zijn recht kunnen komen. Ik wil met mijn recensies vooral bemoedigend zijn. Ik doe er soms heel lang over. Tussen de regels door kunnen de kenners lezen wat ik bedoel, ik wil niet openlijk kwetsen. Daarom spreek ik de uitvoerders vaak na afloop of bel ze eerst op als ik kritiek ga leveren.'

Ze prijst het culturele klimaat van Sint-Oedenrode. 'Hier wonen heel veel mensen die met hun hart heel dicht bij kunst en cultuur zijn. Heel veel culturele verenigingen.' Ze wil in de publicatie beklemtoond zien, vertelt ze, dat Sint-Oedenrode een aantal mensen herbergt dat van grote betekenis is voor het kunst- en culturele klimaat. Ze noemt Lucas Vis en zijn vrouw, Ad van de Wetering met zijn kamerkoor en Trudie Broos, haar leermeester in vormgeven en beeldhouwen. Ook Jo van de Ven, de overleden voorzitter van het Cultureel Platform en de huidige voorzitter, Marius Wijnakker, wil ze genoemd hebben vanwege hun bijdragen aan het culturele leven in Rooi.
En haar eigen invulling? 'Ik heb hier en daar een duwtje gegeven, soms eraan getrokken, kritisch geweest, bemoedigd. Het voelt als in een tuin werken waar wat extra zorg en aandacht zijn vruchten afwerpt. Of ik verdiensten heb? Dat moet je anderen vragen. Ik heb mijn best gedaan.'

Hoogtepunten in haar leven? Ze vindt het een vervelende vraag. 'Ik heb het liever over "zegeningen". Mijn afkomst, het gezin waaruit ik kom, mensen die richting hebben gegeven, de kansen die ik kreeg en die ik zelf kon geven. Zo verheug ik me o.m. op de Italiaanse les, de literatuurgroep, de filmavonden in Mariëndael, evenementen van het RKK en niet te vergeten social media die contact met onze kinderen mogelijk maakt. Dat zijn allemaal zegeningen. Mijn grootste zegening is mijn eigen man als maatje en stabiele factor in mijn leven.'
Dieptepunten? 'Ja, de dood van vrienden. Van twee zussen en een broer. Het was best moeilijk het laatste jaar.'
Een dieptepunt van een heel ander kaliber schiet haar later te binnen. Ze herleeft het opnieuw als ze het onder woorden brengt. 'Kort na de zo geslaagde Culturele Dagen in 2007 stopte de gemeente met de jaarlijkse subsidie aan culturele verenigingen. Dat voelde als een miskenning en een belediging. Het ging niet eens om zulke grote bedragen, maar door het wegvallen ervan viel ook het schouderklopje, de erkenning vanuit de gemeente weg. Verenigingen moeten heel wat verzinnen om voldoende middelen te genereren om overeind te blijven.' En dan weer vergoelijkend, de échte Mattie: 'Dat neemt niet weg dat ik in al die jaren steeds fijne contacten heb gehad met de wethouder van cultuur en met de gemandateerde ambtenaren voor kunst en cultuur. Zij stonden blijkbaar machteloos tegenover dit besluit van de gemeenteraad. Jammer, jammer.'